Bal arıları haqqında düşünəndə çoxumuzun gözünün önünə tarlalarda çiçəklər üzərində dolaşan, bal yığmaqla məşğul kiçik canlılar gəlir.

Baki-baku.az xəbər verir ki, amma elm bu sadə mənzərənin arxasında çox daha mürəkkəb və heyrətamiz bir gerçək aşkar edib: arıların yaddaşı və öyrənmə qabiliyyəti var.

Araşdırmalar göstərir ki, bal arıları müəyyən şəkilləri, rəngləri və qoxuları yadda saxlaya bilir. Onlar bir dəfə nektar tapdıqları çiçəyin formasını və qoxusunu yadda saxlayaraq, növbəti uçuşlarında eyni növ çiçəkləri asanlıqla tapırlar. Bu, sadəcə instinkt deyil, qısamüddətli və uzunmüddətli yaddaşın bir növüdür.

Maraqlısı odur ki, alimlər arılara sadə riyazi əməliyyatlar da öyrədə biliblər. Məsələn, bəzi təcrübələrdə arılar rənglərin və fiqurların sayını bir vahid artırma və ya azaltma kimi tapşırıqları yerinə yetirib. Belə bir qabiliyyət bir çox başqa canlılarda müşahidə edilmir və bu, cəmi bir milliqramdan az ölçüdə olan arı beyninin necə mürəkkəb şəkildə işlədiyini göstərir.

Arıların bu qədər yüksək intellekt nümayiş etdirməsi, onların sosial həyatında da öz əksini tapır. Pətəklərdə hər arı öz rolunu mükəmməl bilir, istiqamətini dəqiq yadda saxlayır və vasitəsilə digər arılara qida mənbələrinin yerini çatdırır. Bu koordinasiya, yaddaş və öyrənmə olmadan mümkün olmazdı.

Elm üçün arıların öyrənmə mexanizmləri yaddaşın təbiətdə necə formalaşdığını anlamaqda böyük əhəmiyyət daşıyır. Bu kiçik canlıların davranışları sübut edir ki, zəka yalnız beyinin ölçüsü ilə deyil, onun necə işləməsi ilə ölçülür.

Beləcə, bal arısı sadəcə təbiətin məhsuldar işçisi yox, eyni zamanda düşünmə, öyrənmə və yadda saxlama qabiliyyətinə malik bir canlıdır. Onun balı qədər dəyərli olan isə bəlkə də məhz bu zərrə boyda zəkasıdır.