İnsanları uzunömürlü edən nədir? Fikirləşə bilərik ki, bu yalnız genetika və ya təsadüfdən asılıdır, lakin müasir elm artıq sübut edib ki, uzunömürlülük əksər hallarda həyat tərzi, qidalanma və psixoloji vəziyyətimizdən asılıdır.
Baki-baku.az xəbər verdiyinə görə, tədqiqatlar göstərir ki, kiçik, lakin davamlı vərdişlər ömür müddətini onilliklərlə uzada bilər və uzunömürlülərin çoxsaylı sirləri ən gözlənilməz guşələrdə gizlənib.
Əsas sirlərdən biri düzgün qidalanmadır. Uzunömürlülər təzə, təbii məhsulları, antioksidantlar və liflə zəngin qidaları seçirlər. Yaşıl tərəvəzlər, giləmeyvələr, qoz-fındıq, zeytun yağı və dəniz məhsullarının istifadəsi təkcə dəb deyil, ürək-damar sistemini və beyni aktiv saxlamağın sınaqdan keçmiş üsuludur. Tədqiqatlar göstərir ki, emal olunmuş qidaların və şəkərin az-az istehlakı xroniki xəstəliklərin riskini azaldır və hüceyrələrin gəncliyini qoruyur.
Fiziki aktivlik də az əhəmiyyət kəsb etmir. Uzunömürlülər üçün gün ərzində iki saat idman zalında olmaq mütləq deyil – onların sirri davamlı hərəkətdə olmalarıdır. Təmiz havada gəzintilər, səhər gimnastikası, yoga və ya üzgüçülük qan dövranını, oynaqların elastikliyini və psixoloji, emosional sağlamlığı qoruyur. Bundan əlavə, müntəzəm aktivlik “xoşbəxtlik hormonlarının” istehsalını stimullaşdırır, stress və depressiyadan qoruyur.
Sosial əlaqələr və pozitiv düşüncə də vacib rol oynayır. Elmi tədqiqatlar göstərir ki, uzunömürlülər ailə, dostlar və cəmiyyətlə aktiv olurlar. Onlar sadə şeylərə sevinir, yumor hissini qoruyub saxlayır və bağışlamağı bacarırlar. Həyata pozitiv münasibət bədənin iltihab proseslərini azaldır və immuniteti gücləndirir.
Nəhayət, uzunömürlülərin sirri istirahət etməyi bacarmaqda da gizlənib. Keyfiyyətli yuxu, meditasiya, hobbilər və tək zaman keçirmək bədənin bərpasına, beynin isə aydın və məhsuldar qalmasına imkan verir. Alimlər qeyd edirlər ki, müntəzəm istirahət vərdişi həyat müddətini düzgün qidalanma və fiziki aktivlik qədər effektiv şəkildə uzadır.
Bu prinsipləri gündəlik həyata keçirmək mürəkkəb qaydalar toplusu deyil, hər günü mənalı, şüurlu və xoşbəxt edən bir fəlsəfəyə çevrilir. Uzunömürlülər bizə kiçik anları qiymətləndirməyi, özümüzə və ətrafımıza qayğı göstərməyi öyrədir və nəticədə daha parlaq və uzun yaşamağa imkan yaradır.
