Təsəvvür edin: qaranlıq səma, sükut, üfüqdə gümüşü parıltı ilə görünən ay… Və qəfildən ay işığının zəif işartısı altında, bir şəlalənin ya da dəniz sahilinin üzərində solğun bir yay görünür xəyali göy qurşağı.

Bu nə optik illüziyadır, nə də romantiklərin təxəyyülü, bu, alimlərin “ay göy qurşağı” adlandırdığı gerçək atmosfer hadisəsidir.

Baki-baku.az portalının yazdığına görə, belə göy qurşaqları günəş işığının ay tərəfindən əks olunması nəticəsində yaranır. Lakin bu işıq gündüz işığından xeyli zəifdir, buna görə də insan gözü ay göy qurşağını demək olar ki, həmişə ağ rəngdə görür — sanki ana incisi fırçası ilə çəkilmiş bir naxış kimi. Yalnız uzun ekspozisiyalı kamera onun gizli, amma əsl rənglərini üzə çıxara bilər.

Ay göy qurşaqları çox nadir hallarda baş verir — bunun üçün bir neçə xüsusi şərt tələb olunur: tam və ya demək olar ki, tam dolunay, təmiz və şəffaf gecə havası, su damcılarının mənbəyi (məsələn, şəlalə, dəniz dalğası, ya da yağış) və müşahidəçi, ay və nəm arasındakı düzgün bucaq. Onların ən çox müşahidə edildiyi yerlərdən bəziləri Afrikadakı Viktoriya şəlaləsi, ABŞ-dəki Yosemite milli parkı, həmçinin Azərbaycanın bəzi sahil zonalarıdır. Burada nəmiş hava və parlaq ay işığı bu səssiz səmavi tamaşa üçün ideal şərait yaradır.

Ay göy qurşağı — gündüz göy qurşağının kölgəsinə bənzəyir, lakin onun xəyali parlaqlığında xüsusi bir cazibə var. Bu, yalnız səbirli müşahidəçilərə və qaranlıqda işığın gözü ilə baxmağı bacaranlara açılan təbiətin sakit möcüzəsidir.

Hacı Cavadov