Bugünkü 28 May küçəsi Bakının ən tanınan küçələrindən biridir, amma az adam bilir ki, bu küçə bir yarım əsrdən çox tarixi ərzində altı dəfə adını dəyişib.

Baki-baku.az xəbər verir ki, küçə şəhərin xəritəsində ilk dəfə 1880-ci illərdə, Tiflis vağzalının tikintisi ilə meydana çıxıb. O zaman bu ərazi Bakının kənarı sayılırdı – buradakı bağların yerini yeni küçə tutmuşdu.

İlk adı Vağzalnaya olmuşdu və bu ad onun əsas funksiyasını əks etdirirdi – dəmir yoluna çıxış yolu olmaq. İkinci adı isə Telefonnaya olmuşdu, çünki şəhərdə ilk telefon dirəkləri məhz bu küçədə quraşdırılmışdı. Bu, XIX əsr üçün əsl texnoloji sensasiya idi!

1889-cu ildən küçədə artıq atlı tramvay (konka) işləməyə başlamışdı. 1896-cı ildə küçəyə qısa müddətə Nobel soyadını verdilər – neft maqnatı Nobel qardaşlarının şərəfinə. Lakin iki ildən sonra əvvəlki ad – Telefonnaya bərpa edildi.

1913-cü ildən küçə əsl “ad titulları yarışına” qoşuldu: Romanovlar sülaləsinin 300 illiyi münasibətilə Romanovski prospekti adlandırıldı. Musa Nağıyev və Yuzef Ploşko tərəfindən inşa edilən binalar, modern memarlıq üslubu bu yeni statusu daha da vurğulayırdı. Lakin 1918-ci ildə, Azərbaycanın ilk müstəqilliyi ilə küçəyə yeni bir ad verildi – Vilhelm Lindley – Şollar su kəmərinin memarı olan mühəndisin şərəfinə.

Sonra sovet dövrü gəldi: 1923-cü ildə küçəyə 28 Aprel adı verildi – sovet hakimiyyətinin qurulmasına istinadla. Nəhayət, 1991-ci ildə müstəqillik bərpa olunduqdan sonra küçəyə Cümhuriyyətinin qurulduğu günün simvolu olaraq bu gün tanıdığımız ad verildi – 28 May küçəsi.

Bu bir küçənin timsalında, Bakı tarixinin bütöv bir parçası gizlənib: sənaye yüksəlişindən və imperiya parıltısından tutmuş, müstəqilliyə və tarixi yaddaşa dönüşədək.

Hacı Cavadov