Tədqiqatçı və sənətşünas Səyavuş Əlizadənin təşəbbüsü və zəhməti ilə yaradılmış Bakı lüğəti standart lüğətlərdən fərqlənir. Burada sözün mənasından əlavə Azərbaycan dilinin, mədəniyyətinin və etnoqrafiyasının təbliği əsas götürülərək oxucuya çox maraqlı və fərqli məlumat ötürülür.
Dialektologiya Azərbaycan dilçiliyində ən az işlənmiş sahələrdən biridir. Halbuki, dialektlər Azərbaycan ədəbi dilinin formalaşmasında çox mühüm rol oynamış və oynamaqdadır. Dialektlər xalq dilinin tarixini öyrənmək baxımından əvəzolunmaz mənbədir. Məhz canlı xalq dilləri digər abidələrə nisbətən ən qədim dövrlərin əlamətlərini, hadisələrini özündə hifz edib saxlayır, müasir nəsillərə çatdırır.
Bu bölmədə hər həftə sizlərə Bakı ləhçəsində olan və əsasən, Bakı kəndlərində işlədilən sözləri çatdıracağıq. Dilçi alimlərlə yanaşı, siravi vətəndaşlara da kifayət qədər maraqlı və zəngin bir mənbə rolunu oynayacağına inandığımız lüğətdən ilk hissəni sizlərə təqdim edirik.
Abgərdan – fars mənşəli sözdür. “Su götürən”, “su qabı” deməkdir. Misdən hazırlanan, müxtəlif həcmli, nazik uzun qulplu məişət alətidir.
Babət // Bobat // Babat – 1. növ, cür, tərz;
2. Bakı kəndləri arasında orta, miyanə, mülayim, orta hal, ortabab, normal kimi işlədilir.
~Soruşsalar halımi deyinən bobatdı, get-gedə yaxşılaşır (soruşsalar əhvalımı de ki, normaldır, get-gedə yaxşılaşır).
Cayıl – “Cahil” sözünün təhrif olunmuş variantıdır. Bakı dialektində aşağıdakı mənalarda işlədilir:
1. igid, ər, oğul;
2. hörmətli.
~Yekə cayılsan, heç səndən gözdəməzdim.
Çəmənəfruz – gözəl, göyçək.
~Lap çəmənəfruzdua.
Dəmbedəm – hər an, hər zaman, bu dəqiqə.
~Dəmbedəmdü, bu saat gələr.
Ecgahan – işsiz, bekar. Bu söz yalnız Bakının Novxanı, Hövsan və Güzdək kəndlərində işlədilir.
Əmrağ – həvəskar
Feyz – 1. bolluq, bərəkət;
2. nemət;
3. müvəffəqiyyət, uğur;
4. həzz, ləzzət, zövq.
Gavar – güman var, deyəsən.
~Əli gavar şəhərə gedib.
Həmrağ – yumşaq adam, mülayim xasiyyətli biri.
