Language Switcher Azərbaycanca 🇦🇿 | Русский 🇷🇺
Language Switcher Azərbaycanca 🇦🇿 | Русский 🇷🇺

Nəşr edilmişdir 10/24/2025

Paylaşın

HƏR ŞEYDƏN

Yerin dərinliklərində gizlənən “sakit okean”

“Sakit okean”

Yer kürəsinin səthi üzərində gördüyümüz okeanlar bəşəriyyət üçün suyun təcəssümü sayılır. Amma son illərdə aparılan elmi araşdırmalar göstərib ki, bizim gözlə gördüyümüz okeanlar, əslində, planetin su ehtiyatının yalnız bir hissəsidir. Daha dərində, minlərlə kilometr aşağıda, Yerin mantiya təbəqəsində nəhəng miqdarda suyun sıxılmış formada mövcud olduğu ehtimal edilir.

Baki-baku.az xəbər verir ki, alimlər bu kəşfi dərin yeraltı sarsıntılar zamanı səthə çıxan ringvudit adlı nadir mineralların təhlili prosesində ediblər. Bu mineral su molekullarını öz kristal quruluşuna “kilidləyə” bilir. Yəni oradakı su, bizim bildiyimiz kimi axıcı deyil. O, qaya ilə birləşmiş vəziyyətdə, atom səviyyəsində gizlənib. Amma miqyas baxımından bu suyun həcmi elə böyükdür ki, yerin səthindəki bütün okeanlardan üç dəfə çox ola biləcəyi hesablanır.

Bu dərinlikdə təzyiq və temperatur o qədər yüksəkdir ki, su artıq maye deyil, sıxılmış və minerallara hopmuş formada olur.

Bu hal suyun yeraltı dövranında mühüm rol oynayır. Vulkan püskürmələrində, tektonik hərəkətlərdə, yeni qitələrin formalaşmasında və hətta iqlim sabitliyində belə rolu var. Yəni bu “gizli okean” sanki Yer kürəsinin nəfəsi kimidir.

Bu tapıntı həm də bəşəriyyətin Yer haqqında bildiklərini dəyişdi. Əvvəllər insanlar düşünürdülər ki, bütün su səthin üstündədir, dənizlərdə və buludlarda toplanır. Amma indi bilirik ki, planetin dərinlikləri də su ilə doludur, sadəcə o, fərqli bir formada yaşayır. Sanki Yer özü bir canlı orqanizmdir və su onun qanı kimidir, mantiya damarları boyunca axır.

Bəzi alimlər bu dərin su qatını “Yeraltı Sakit Okean” adlandırırlar. Bu, nə gəmi ilə üzülən, nə də gözlə görünən bir okeandır. Onun dalğaları qayaların içində hərəkət edir, dərin səssizlikdə planetin ritmini qoruyur.

“Bakıbaku” redaksiyası tərəfindən tərtib edilib

Bir cavab yazın

Sizin e-poçt ünvanınız dərc edilməyəcəkdir. Gərəkli sahələr * ilə işarələnmişdir

Yerin ən aşağı nöqtəsində yerləşən Ölü dəniz təkcə duzluluğuna və suyun içində həyatın demək olar ki, mümkün olmamasına

Ən son

HƏR ŞEYDƏN

Baki-baku.az yazır ki, məşhur “Bicycle” şirkəti ABŞ hökumətinin sifarişi ilə xüsusi oyun kartları hazırlayırdı ki,

HƏR ŞEYDƏN

Baki-baku.az yazır ki, məşhur “Bicycle” şirkəti ABŞ hökumətinin sifarişi ilə xüsusi oyun kartları hazırlayırdı ki,
Facebook
X (Twitter)
LinkedIn
Email

Пришлите нам статью

Məqalənizi göndərin