Dünyada, gözəllik anlayışı çox vaxt kamillik və hamar səthlə ölçülərkən, bir sənət növü var ki, bütün bu anlayışları alt-üst edir. “Kintsugi” – qabların çat və qırılmış hissələrini qızıl naxışlarla bəzəyən yapon texnikası – bizə qüsurlarda dəyər görməyi öyrədir. Hər bir qızıl xətt qırılmış fincanda və ya boşqabda ağrı, dözüm və yeni başlanğıc dolu bir hekayəni danışır. Bu yalnız restavrasiya deyil, bütün dünyada dizaynerlərə, rəssamlara və adi insanlara ilham verən bir fəlsəfadır.

Baki-baku.az xəbər verir ki, XXI əsrdə Kintsugi cərəyanı sənət, fəlsəfə və hətta psixoterapiyanı birləşdirən qlobal hərəkata çevrilib.

Bu qədim restavrasiya təcrübəsi XV əsrdə yaranıb. O zaman şoqun (və ya “syoqun” – 12-19-cu əsrlərdə Yaponiyanın hərbi diktatorlarına verilən titul) Asikaqa Yoşimasa çay içdiyi sevimli fincanını sındırmışdı. Çinə təmirə göndərilən fincan geri qaytarılanda bəlli oldu ki, kobud metal hissələrlə bərkidilmişdi. Şoqunun bundan məyus olduğunu görən yerli ustalar fərqli üsul düşünüb tapdılar: çatları lakla doldurub üzərinə qızıl tozu səpdilər. Beləcə estetik paradoks yarandı: qüsur bəzəyə çevrildi.

Kintsugi fəlsəfəsi vabi-sabi prinsiplərinə əsaslanır – qüsurları və keçiciliyi qəbul etmək. Hər bir çat predmetin unikal “taley xəritəsi”nə çevrilir. Avropada bunu insan bədənindəki yara izlərinə bənzədirlər: onlar ağrını göstərir, amma hekayəni daha dəyərli edir. Müasir psixoloqlar qeyd edirlər ki, kintsugi terapevtik metafora kimi işləyir: travmalar bizi məhv etmir, əksinə, bizi daha güclü və unikal bir varlığa çevirir.

Başlıca sirr məhz bu sehrli qızılı rəngdə parıldayan çatlarda gizlənib: dağılmaq bizi öldürmür, əksinə, yenidən doğuluruq. Kintsugi bizə hər bir hekayəni, hər bir yaranı və hər bir yara izini qiymətləndirməyi öyrədir – çünki məhz bunlar bizi unikal edir.

Hacı Cavadov