Hər gün dünyanın ən işlək hava limanlarında minlərlə təyyarə eniş edir.

Baki-baku.az-ın məlumatına görə, lakin çox sərnişinin fərq etmədiyi bir problem – uçuş-enmə zolaqlarında rezin yığılması – ciddi texniki və təhlükəsizlik riskləri yaradır.

Təyyarənin təkərləri yerə toxunduğu anda yüksək sürtünmə nəticəsində təkərlərin rezini qoparaq zolağın səthinə yapışır. Orta hesabla hər enişdə təxminən 1,5 kiloqram rezin zolağa düşür. Daha böyük hava limanlarında, məsələn Dubay Beynəlxalq Hava Limanında, bu rəqəm gündə 250 kiloqrama qədər çata bilər.

Niyə rezin təmizlənməlidir?

Yığılan rezin səthdə sürüşkən təbəqə yaradır, bu isə təkərlərlə asfalt arasındakı sürtünmə əmsalını azaldır. Xüsusilə yağışlı havalarda bu əmsal 70%-ə qədər aşağı düşə bilər. Nəticədə əyləc məsafəsi artır və eniş zamanı təhlükəsizlik riskləri xeyli yüksəlir.

Təmizləmə necə həyata keçirilir?

Hava limanları rezini təmizləmək üçün ixtisaslaşmış texnikalardan istifadə edirlər. TrackJet və Cyclone 4006 kimi qurğular uçuş-enmə zolağının səthinə zərər vermədən rezini aradan qaldırır. Bu proses yüksək təzyiqli su axını (40.000 psi-ə qədər) və xüsusi təhlükəsiz kimyəvi məhlullarla həyata keçirilir.

Təmizləmənin tezliyi

Təmizləmə işlərinin sıxlığı hava limanının iqlim şəraiti və uçuş intensivliyindən asılıdır. Gündə 1000-dən çox eniş və qalxışın baş verdiyi böyük hava limanlarında bu iş adətən bir neçə həftədən bir həyata keçirilir. Kiçik və orta ölçülü hava limanlarında isə proses daha nadir olur.

Faydaları

Təhlükəsizlik: Sürüşkən səth riskini azaldaraq pilotların eniş zamanı nəzarəti qorumasına kömək edir.

Zolaqların ömrü: Yığılan rezin zolağın səthinə ziyan vurur, təmizləmə isə asfaltın ömrünü uzadır.

Hava limanının fasiləsiz fəaliyyəti: Zolaqların optimal vəziyyətdə saxlanması uçuşların gecikməsinin qarşısını alır.

Federal Aviasiya Administrasiyası (FAA) tərəfindən hazırlanmış tövsiyələrə görə, rezin yığılması problemi ciddi qəbul edilməli və hava limanları mütəmadi olaraq təmizləmə tədbirləri həyata keçirməlidir.