Saç insanın xarici görünüşündə ən önəmli amillərdən biridir. Onun sağlam, parlaq və sürətli uzanması isə həm genetik faktorlarla, həm də gündəlik vərdişlərlə bağlıdır. Saç uzanması prosesi sadə görünsə də, əslində bir sıra bioloji və həyat tərzi amillərinin təsiri altındadır.

Saçın böyümə mərhələləri

Saç tükü müəyyən dövrlərlə inkişaf edir və bu proses üç əsas mərhələdən ibarətdir:

1. Anagen (böyümə mərhələsi) – 2 ildən 7 ilə qədər davam edə bilər. Saç bu mərhələdə intensiv şəkildə uzanır.
2. Kataqen (keçid mərhələsi) – təxminən 2-3 həftə davam edir, saç kökü zəifləməyə başlayır.
3. Telogen (istirahət mərhələsi) – 2-4 ay ərzində saç tökülür və yeni tükün çıxmasına yer açılır.

Deməli, saçın sürətlə və sağlam uzanması üçün anagen mərhələsinin uzanması vacibdir.

Saç uzanmasına təsir edən amillər

Genetika: Saçların təbii uzanma sürəti əsasən irsiyyətlə bağlıdır.

Qidalanma: Zülal, dəmir, sink, B vitaminləri, Omega-3 yağ turşuları saç köklərinin möhkəmlənməsinə və yeni saçların çıxmasına kömək edir.

Hormonal balans: Qadın və kişi hormonları saç böyüməsində mühüm rol oynayır. Hormonal pozğunluqlar saç tökülməsinə və zəif böyüməyə səbəb ola bilər.

Stress və həyat tərzi: Daimi stress, yuxusuzluq və qeyri-sağlam qidalanma saçların böyümə prosesini ləngidir.

Baxım vərdişləri: Həddindən artıq fen, kimyəvi boyalar və zərərli kosmetik vasitələr saçın kövrəkləşməsinə və qırılmasına səbəb olur.

Saç uzanmasını sürətləndirmək üçün məsləhətlər

1. Düzgün qidalanma: Pəhrizə yumurta, balıq, qoz-fındıq, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər və paxlalılar əlavə etmək faydalıdır.
2. Baş dərisinin masajı: Qan dövranını yaxşılaşdırır, saç follikullarını aktivləşdirir.
3. Təbii yağlar: Zeytun, badam, kokos və ricinus (təmizlənmiş gənəgərçək yağı) saç köklərini qidalandırır.
4. Zərərli vərdişlərdən uzaq durmaq: Siqaret, alkoqol və fast food saç sağlamlığına mənfi təsir edir.
5. Daimi qulluq: Saç uclarını mütəmadi kəsmək qırılmaların qarşısını alır, saçların daha sağlam görünməsinə səbəb olur.

Saç uzanması həm təbii bioloji proses, həm də insanın həyat tərzi ilə sıx bağlıdır. Onun sürətli və sağlam böyüməsi üçün düzgün qidalanma, qayğıkeş qulluq və balanslı həyat vacibdir. Təbiətin bizə bəxş etdiyi bu gözəlliyi qorumaq isə hər birimizin əlindədir.