Nadir Şah Əfşar Hindistan səfərindən Moğol xəzinəsinə məxsus qiymətli qənimətlərlə döndü. Onun sırasında üç ziqiymət, dəyərlərin əyarı olan brilyant var idi. Onlardan biri “Kuhi-nur”dur. Beş yüz karatlıq “Kuhi-nur” İran Böyük Britaniya və İngiltərə krallığı tərəfindən işğal edildikdən sonra kral sarayına aparılıb. Kraliça II Yelizavetaya hədiyyə olaraq təqdim edilib. Onun tacını bəzəyən, tayı-bərabəri olmayan “Kuhi-nur” indi London Kral Muzeyində saxlanılır.
İkinci böyük üç yüz karatlıq “Göy brilyant” Qacarlar dövləti çar Rusiyası tərəfindən işğal edildikdən, səfir təyin olunan şair, mütərcim, diplomat Qribayedov əxlaq məsələsinə görə qətlə yetirildikdən sonra Peterburqa göndərilib. Çariça II Yekaterinanın tacın bəzəyib. İndi Moskva Almaz Fondunda mühafizə olunur.
Nadir Şah Əfşarın qənimət olaraq gətirdiyi üçüncü qiymətli, üç yüz karatlıq “Dəryayi-nur” adlı brilyant öncə onun ikinci həyat yoldaşı, xəzinədarı, Hacı Sadıq ağa Əfşarın bacısı Gurşad xatunun, sonra isə Pəhləvi şahzadələrinin tacını bəzəyib. Hazırda İranda Tehran Mərkəzi Bankında qorunur.
Şərəf Cəlilli
