Nərd, dünyanın ən qədim stolüstü oyunlarından biridir və minilliklər boyu insanları əyləndirib. Oyunun ilkin formaları təxminən eramızdan əvvəl 3000-ci illərə qədər gedib çıxır. Qədim Mesopotamiyada nərd həm əyləncə, həm də strategiya bacarığını sınamaq vasitəsi olub.
İslam dünyası vasitəsilə nərd Avropaya və müxtəlif Asiya ölkələrinə yayılıb, amma onun ən maraqlı və canlı izləri Azərbaycanın paytaxtı Bakı ilə bağlıdır.
Bakı ab-havası və nərd
Bakı ab-havasının əsas atributlarından biri nərd oyunudur. Paytaxtın dar məhəllələrində, həyətlərdə və xüsusilə çayxanalarda kişilər nərd oynayaraq həm vaxt keçirir, həm də sosial mühit yaradırdılar. Nərd yalnız bir oyun deyildi, eyni zamanda Bakı bağlarının və şəhər məhəllələrinin mədəni simvolu idi.
Keçmişdə Bakının məşhur bağlarında günorta saatları kişilərin nərd daşlarını döyməsinin və zər atmasının səsi ilə rənglənirdi. Oyunun səsi – daşların lövhəyə toxunuşu, zərlərin səs-küyü və müşahidəçilərin şirin zarafatları – paytaxtın gündəlik ritminə çevrilmişdi. Bu oyun həm də dostluq, söhbət və bir növ məhəllə birliyinin simvolu idi.
Nərd bu gün
Müasir Bakıda nərd həm klassik formada, həm də onlayn platformalarda oynanır. Hələ də bir çox çayxana və məhəllədə yaşlı nərdçilər öz ustalıqlarını nümayiş etdirirlər. Onlayn nərd turnirləri isə şəhərin gəncləri arasında populyardır və həm yerli, həm də beynəlxalq səviyyədə yarışmalar təşkil olunur.
Nərd oyununu Bakı mədəniyyətindən ayırmaq olmaz. Hər zar atışı, hər strateji gediş həm oyunun həyəcanını, həm də şəhərin ruhunu əks etdirir.
Bakı və nərd oyunu bir-birini tamamlayan elementlərdir: şəhərin sosial həyatı, bağları, çayxanaları və məhəllə söhbətləri nərd olmadan tamamlanmaz. Nərd həm minillik tarixə malik oyun kimi, həm də Bakı ab-havasının simvolu olaraq insanlar arasında əyləncə, dostluq və strateji düşüncənin mərkəzində qalır.
