İnsanlar yuxularını necə görür? Rəngli, yoxsa qara-ağ?
Baki-baku.az xəbər verir ki, bu sual ilk baxışda qəribə görünə bilər, amma aparılan araşdırmalar göstərib ki, yuxunun rəngliliyi insanın formalaşdığı dövrün texnologiyaları ilə çox əlaqəlidir.
Məsələn, ötən əsrin ortalarında, televizorların qara-ağ olduğu dövrdə böyüyən çoxlu sayda insan yuxularını əsasən rəngsiz gördüklərini deyirdilər. Bununla yanaşı, o dövrün psixoloqları da qeyd edirdi ki, insanların yuxu təsvirləri qara-ağ foto və ya köhnə filmlərə çox bənzəyir. Yəni beyin gündəlik vizual hafizəni yuxuya da köçürürdü.
Lakin rəngli televizorlar geniş yayıldıqdan, rəngli vizual mediaya alışdıqdan sonra insan yuxularının çoxu rəngli təsirlərlə müşahidə olunmağa başlayıb. Daha yeni nəsillə bağlı edilən sorğular göstərir ki, rəngli yuxu görmək indi demək olar standart hal kimidir.
Bu, beyinin təsəvvürünün də “mühitə uyğun formada” yenidən kodlandığını göstərir. Ətrafımızdakı şəkillər, filmlər, sosial şəbəkələrdəki fotolar – hamısı rənglidir və biz hər gün beynimizi bu görüntülərlə qidalandırırıq. Beyin isə bu real vizual yaddaşın parçalarını yuxu zamanı yenidən işləyərək rəngli şəkildə bizə qaytarır.
Bu fakt bir şeyi təsdiqləyir ki, yuxular təkcə daxili hisslərimizin, qorxularımızın və xatirələrimizin deyil, həm də ətraf aləmdə gördüyümüz vizual informasiyanın övladıdır.
Hətta bəzi alimlər bunu da deyirlər ki, gələcəkdə virtual reallıq (VR) həyatımızda daha çox yer aldıqca, insan yuxularında VR effekti kimi elementlər də arta bilər. Yəni yuxular yalnız məzmun deyil, vizual stil baxımından da zamanla dəyişəcək.
Bu, insan beyninin çevikliyinin və görüntüləri necə mənimsədiyinin çox maraqlı nümunələrindən biridir.