Dünya mədəniyyəti və incəsənətinin qorunduğu muzeylər, insan tarixinin yaddaşını yaşadan ən əhəmiyyətli məkanlardandır.
Lakin bu muzeylər təkcə kolleksiyalarına görə deyil, həm də ölçülərinə görə bir-birindən fərqlənir. Bu yazıda dünyanın ən böyük və ən kiçik muzeylərinə nəzər salacağıq – biri minlərlə əsəri ilə nəhəng bir sənət imperiyası, digəri isə bir neçə kvadrat metrə sığan incəsənət guşəsidir.
Dünyanın ən böyük muzeyi – Luvr Muzeyi (Fransa)
Fransanın paytaxtı Parisdə yerləşən Luvr Muzeyi (Musée du Louvre) dünyanın ən böyük və ən məşhur muzeyidir. Qədim dövrlərdən günümüzə qədər uzanan zəngin kolleksiyası ilə, Luvr sənət və tarix sevərlərin ziyarət etmək üçün mütləq getməli olduğu bir məkandır. Parisdə yerləşən bu muzey 1793-cü ildə açılıb, ümumi sərgi sahəsi təxminən 72,735 m², əsər sayı 35,000-dən çox (ümumi kolleksiya 600,000+ əsər), ən məşhur əsəri Leonardo da Vinçinin “Mona Liza” tablosudur. O, əvvəlcə kral qəsri kimi inşa edilmiş, sonradan muzeyə çevrilmişdir. Muzeyin əsas girişi 1989-cu ildə tikilmiş məşhur şüşə piramida ilə tanınır.
Luvr Muzeyi yalnız ölçüsünə görə deyil, həm də dünya incəsənət tarixindəki önəminə görə bir zirvəni təmsil edir.
Dünyanın ən kiçik muzeyi – Varley Kiçik Muzeyi (İngiltərə)
Bütün ziddiyyətləri ilə diqqət çəkən incəsənət dünyasında, Varley Kiçik Muzeyi (Warley Tiny Museum) isə sadəliyi və ölçüsü ilə unikaldır. İngiltərədə yerləşən bu mini muzey, əslində bir köhnə telefon kabinası içində fəaliyyət göstərir.
Muzeyin sahəsi təxminən 1.2 kvadrat metrdir. Burada yerli sənətkarların kiçik əsərləri, nostalji əşyalar və mikro kolleksiyalar sərgilənir. Həmçinin qeyd etmək lazımdır ki, muzeyin içinə girmək mümkün deyil, ora ancaq pəncərədən baxılır
Möhtəşəm və sadə gözəllik
Dünyanın ən böyük muzeyi olan Luvr, min illərin sənət mirasını nəhəng zal və qalereyalarında yaşadırkən, Varley Muzeyi isə bu mirasın bir telefon kabinasına belə sığacağını göstərir. Hər ikisi – biri möhtəşəmliyi, digəri isə sadəliyi ilə – mədəniyyətin necə müxtəlif və hər yerdə mövcud ola biləcəyini sübut edir.
İncəsənət ölçü tanımır – o, Parisin mərkəzində də ola bilər, İngiltərənin sakit bir qəsəbəsində də.
Xanım Aydın
