Delfinlər çox unikal və sevilən canlılardır.

Baki-baku.az delfinlər haqqında 15 maraqlı faktı oxucularına təqdim edir:

1. Delfinlər yırtıcılardır və gündə orta hesabla 15 kiloqram balıq yeyirlər. Onların rasionu çox müxtəlifdir, lakin karides və kalmar ən sevdikləri yeməklərdir. Çox qida qəbul etdikləri üçün həzm sistemləri də çox sürətlidir.

2. Delfinlər ov zamanı “canavar sürüsü” kimi kollektiv strategiyalardan istifadə edirlər. Onlar birlikdə işləyirlər və hər biri ov zamanı müəyyən bir rol oynayır. Bu da onları çox bacarıqlı ovçulara çevirir.

3. Delfinlərin təbii düşməni demək olar ki, yoxdur – onların əsas təhlükəsi insandır. Onlar sürü halında olduqda, hətta köpəkbalıqlarına qarşı mübarizə apara və balalarını qoruya bilirlər.

4. Bəzi arxeoloqlar hesab edirlər ki, milyonlarla il əvvəl delfinlər quruda yaşayan canlılar olublar və ayaqları olub. Bu gün bəzilərinin əlavə üzgəclərlə görüldüyü hallar var ki, bu nəzəriyyəni dəstəkləyir.

5. Delfinlərin müxtəlif növləri təxminən 40 milyon ildir mövcuddur. Delfinlə insan arasında ilk qarşılıqlı əlaqəyə dair yazılar İordaniyadakı qədim Petra şəhərində tapılıb. Qədim Yunanıstanda delfinlər tanrılar tərəfindən elçi kimi qəbul olunur və böyük hörmətlə yanaşılırdı. Romalılar isə inanırdılar ki, delfinlər insan ruhlarını o biri dünyaya aparır. Heç bir mədəniyyətdə delfin öldürmək qəbuledilən deyildi.

6. İnsanlardan sonra dəniz canlıları arasında ən inkişaf etmiş beyin delfinlərdədir. Onlar informasiyanı emal edə, öyrənə və yadda saxlaya bilirlər – bu da onların sağ qalmasına kömək edir. Delfinlərin zəkası və ov bacarığı onların 40-70 ilə qədər yaşamasına imkan verir.

7. Delfinlər sosial canlılardır və qısqanclıq, xoşbəxtlik, favoritlik, tanıma kimi emosiyaları ifadə edə bilirlər. Onlar minlərlə fərddən ibarət sürülər yarada bilirlər. Hətta insanları köpəkbalıqlarından qoruduqları və illərlə görmədikləri dostlarını tanıdıqları müşahidə olunub.

8. Delfinlərin ekolokasiya adlı təbii sonar qabiliyyəti var. Bu sayədə onlar yüzlərlə metr məsafədə obyektləri aşkar edə bilirlər. Hətta qolf topu ilə pinq-ponq topunu sudakı fərqlərinə görə ayırd edə bildikləri təcrübələrlə sübut olunub.

9. Su canlıları olsalar da, delfinlərin ciyərlərinə yalnız bir qaşıq su daxil olsa, bu onların boğulmasına səbəb ola bilər. Onların qanında çoxlu eritrosit var ki, bu da nəfəsi uzun müddət saxlamağa imkan verir. Amma onlar çox ehtiyatlı olmalıdırlar. Hətta yatarkən beyinlərinin bir hissəsi oyaq qalır və nəfəs almağa nəzarət edir.

10. İnsanlardan başqa, delfinlər cinsi əlaqəyə yalnız çoxalma üçün deyil, həzz almaq üçün də girən yeganə canlılardır. Onlar vaxtlarının 80%-ni cinsi həzz axtarmağa sərf edirlər və müxtəlif seksual davranışlar nümayiş etdirirlər – bəzən hətta digər canlılarla (balıqlar və insanlarla) belə.

11. Dünyada 38 növ delfin var və onların arasında çoxları bilməsə də, kosatka  delfindir – sadəcə ən böyük növüdür.

12. Delfinlər saatda 40 km sürətlə üzə bilirlər, lakin adətən 10-12 km/saat sürətlə hərəkət edirlər. Ən kiçik delfin növü – Maui delfini – cəmi 1,2 metr uzunluğundadır. Ən böyüyü isə dediyimiz kimi, kosatkadır.

13. Delfinlərin 300 metr dərinliyə qədər dalmaları müşahidə olunub, amma ömürlərinin çox hissəsini dayaz sularda keçirirlər. Bəzi növlər bütün ömrünü cəmi 3 metrlik suda yaşayırlar.

14. Delfinlər balalarına alətlərdən istifadə etməyi öyrədirlər. Məsələn, yumşaq mərcanları bədənlərinə sürtərək günəşdən qorunurlar və burunlarını qorumaq üçün dəniz süngərləri ilə örtürlər.

15. Yer üzündə quyruqla doğulan yeganə məməlilər delfinlərdir – onlar ilk olaraq baş yox, quyruq hissəsi ilə doğulurlar.