Bel yalnız bədənimizin bir hissəsi deyil. O, bizim skeletimizin dayağı, gücümüzün mənbəyi və bütöv orqanizmin sağlamlığının göstəricisidir. İlkin addımlardan etibarən bizimlədir, bədənimizin ağır yükünü daşıyır və gündəlik streslərə dözür; bəzən isə, hələ bilmədiyimiz problemlərdən xəbərdarlıq siqnalı verir. Bel ağrısı həkimə müraciət etməyin ən yayılmış səbəblərindən biridir.
Baki‑baku.az bildirir ki, tez‑tez bu ağrı daxili orqanların və hərəkət‑dəstə sistemi problemlərinin ilk əlaməti olur. Ancaq bel nahiyəsindəki adi diskomfort, bel gərginliyi və ya döş (sinə) hissəsindəki ağrı əslində yorğunluq və ya çox yüklənmə ilə bağlı olmaya da bilər – bunlar daha ciddi, diqqət tələb edən halların göstəricisi ola bilər.
Müasir dövrdə çox adam az hərəkətli həyat tərzi keçirir: kompüter qarşısında uzun saatlar oturur, maşında çox vaxt sərf edir. Bu zaman belin əzələləri və bağları tədricən sıxılır, spazm yaranır, ağrı demək olar ki, daim müşahidə olunur. Ancaq bu simptomların arxasında iltihabi proseslər, onurğaarası kürəkqası (disk) yırtığı, maddələr mübadiləsi pozğunluqları və ya hətta daxili orqan patologiyaları da gizlənə bilər.
Bel nədir? Anatomlar belin sərhədlərini belə müəyyən edirlər: yuxarıdan — yeddinci boyun fəqərəsinin sütunvari çıxıntısından keçən xətt, aşağıdan — budüstü hissənin sümüklərinin üst xətti, yanlardan isə quyruq sümüyünə qədər. Bu sahədə döş və bel hissələri yerləşir — ağrı ən çox bu iki hissədə yaranır. Ağrı iti ola bilər, elektrik şokuna bənzər, ya da xroniki — çəkən, yorucu, enerjinizi yavaş‑yavaş alıb‑verən.
Səbəblər müxtəlifdir. İtici, kəskin ağrı adətən iltihab, travma və ya kürəkqası yırtığı ilə bağlıdır. Travma halında səbəb aydın olur — görürsən, nə olub. Amma digər hallarda ağrı bir sirr kimidir və onun səbəbini yalnız nevroloq həkim müayinə və instrumental diaqnostika vasitəsilə tapa bilər.
Xroniki ağrı isə çox vaxt az hərəkətlilikdən qaynaqlanır. Ofis işçilərində, sürücülərdə və uzun müddət hərəkətsiz oturan insanlarda məişət‑tonik sindromu yaranır — əzələlər demək olar ki, rahatlaşmır. Davamlı spazm, toxumaların sıxılması, mikrosirkulyasiyanın pozulması bir dövrlük hal yaradır: spazm ağrı doğurur, ağrı isə spazmı artırır. İnsanın dözüm gücü artdıqca, bu hal daha da dərinləşir.
Müalicə üsulları arasında dərmanlar, fizioterapiya, masaj standart yoldur, lakin vacib olan odur ki, hər hal fərqlidir. Yalnız mütəxəssis müəyyən edə bilər, harada “sıxışma” var, nə bərpa olunmalıdır. Özbaşına müalicə, təəssüf ki, çox vaxt vəziyyəti daha da ağırlaşdırır.
Amma təkcə əzələlər günahkar deyil. Bəzən beldə ağrı “özünə aid olmayan” problemlərdən yaranır — məsələn, böyrək, mədəaltı vəzi və ya öd kisəsi xəstəlikləri bel nahiyəsinə ağrı verə bilər. Bəzən isə əksinə: maddələr mübadiləsi pozuntularında insan əvvəlcə ağrı yox, qəribə uyuşma, yandırma və ya hətta dəridə həddindən artıq həssaslıq hiss edir. Bu artıq sinirlərin təsirləndiyindən xəbər verir — və bu halda nevroloji yardıma ehtiyac yaranır.
Bel ağrısı yalnız fiziki narahatlıq deyil. Bu, bədənin dilidir, əzələ, onurğa və ya daxili orqanlarda nəyinsə düzgün getmədiyini bildirən siqnaldır. Onu görməzdən gəlmək — sağlamlıq və həyat keyfiyyətini riskə atmaqdır.
Müasir tibb və fizioterapiya diaqnostikadan tutmuş kompleks müalicəyə kimi geniş həllər təklif edir: dərman terapiyası, masaj, hərəkətlər və həyat tərzinin dəyişdirilməsi. Ancaq uğurun açarı hər zaman eynidir — özünə diqqət etmək və ilk xəbərdarlıq siqnallarında həkimə müraciət etmək.
Unutmayın: bel sizin gücünüzü, dözümlülüyünüzü və hərəkət azadlığınızı qoruyur. Onu dinləyin, qayğısına qalın və ilk narahatlıq əlamətləri görünəndə həkimə müraciət edin. Çünki siqnal nə qədər tez aşkar edilsə, hərəkətlər o qədər asanlaşar, sağlamlıq və hərəkətin sevincini qaytarmaq o qədər tez olar.
