Avtomobil idmanı tarixində elə maşınlar olub ki, cəmi bir yarışda əfsanəyə çevrilib. Məhz belə hal 1978-ci ildə keçirilən İsveç Qran-Prisində baş verdi. Parmalat komandası trasda inqilabi bir bolid — Brabham BT46C-ni təqdim etdi. Bu maşına tezliklə “tozsoran” ləqəbi verildi: çünki arxa hissəsində nəhəng bir ventilyator quraşdırılmışdı və bu ventilyator altlıqdan havanı çəkərək onu asfalta yapışdırırdı.

Baki-baku.az xəbər verir ki, konstruktorlar ventilyatorun guya mühərriki soyutmaq üçün nəzərdə tutulduğunu bildirsələr də, bütün dünya başa düşdü — bu, əslində sürət üçün gizli bir “çit-kod” idi. Bu bolidin sükanı arxasında oturan avstriyalı pilot Niki Lauda rəqiblərini asanlıqla geridə qoydu və finişdən sonra etiraf etdi ki, “heç vaxt qələbə bu qədər asan olmamışdı.”

Lakin bu yenilik idman balansını o qədər pozdu ki, rəqib komandalar üsyan qaldırdı. Bir neçə həftə sonra Beynəlxalq Avtomobil Federasiyası (FIA) bu tip konstruksiyaları qadağan etdi. O vaxtdan bəri “Formula-1″də ventilyatorlarla süni şəkildə əlavə aerodinamik qüvvə yaratmaq sərt şəkildə qadağandır, çünki belə bir texnologiya yarışları bir komandanın üstünlüyünü nümayiş etdirdiyi maraqsız tamaşaya çevirə bilərdi.

Beləcə, dərhal üstünlük qazandıran bir innovasiya avtomobil idmanının əfsanəsinə və əbədi tabusuna çevrildi.

Hacı Cavadov