Language SwitcherAzərbaycanca 🇦🇿 | Русский 🇷🇺
Language SwitcherAzərbaycanca 🇦🇿 | Русский 🇷🇺

Nəşr edilmişdir 09/26/2025

Paylaşın

İdman

Qılıncoynatmanın yaranma və inkişaf tarixi

Təxminən üç min il əvvəl, Misir fironu III Ramsesin hakimiyyəti dövründə liviyalılara qarşı qələbə münasibətilə qılıncoynatma turniri keçirilib. Həmin dövrə aid qorunub qalmış fresklərdə müasir idman şpaqlarını xatırladan silahları, eləcə də üzü qorumaq üçün nəzərdə tutulmuş maskaları görmək mümkündür.

Baki-baku.az bu haqqda məlumatı təqdim edir.

Oxşar döyüşlər təkcə Misirdə deyil, həm də Qədim Yunanıstanda, Romada, Hindistanda, Çində və Yaponiyada təşkil olunurdu. Orta əsrlərdə isə qılıncoynatma əsasən zadəganlar arasında məşhur idi. Sadə xalq isə dəmir örtüklü çubuqlar və ya alabardalarla məşq edirdi.

Şpaqa və rapira ilə döyüş sənəti kimi qılıncoynatma XV əsrdə İspaniyada formalaşdı. Həmin dövrdə Almaniyada qılıncoynatma ustalarının birliyi, İngiltərədə isə öz assosiasiyası yarandı. XVI əsr dönüş nöqtəsi oldu: məhz İtaliyada ilk sistemləşdirilmiş qaydalar və fəndlərin təsnifatı hazırlandı. İtalyan müəllimlər təkcə təcrübə öyrətməklə kifayətlənmədilər, həm də nəzəri əsas yaratdılar. Bu dövrdə silahlar da dəyişdi: uzun qılınclar yerini zirehlərin zəif yerlərinə nüfuz etmək üçün daha əlverişli olan şpaqalara verdi. Rapiranın vətəni isə qulpsuz, kasavari qardlı sapı ilə seçilən İspaniya oldu.

Qılıncoynatma müasir anlamda idman növü kimi XIX əsrin sonunda formalaşmağa başladı. Artıq 1896-cı ildə Budapeştdə ilk yarışlar keçirildi. 1913-cü il noyabrın 9-da Parisdə Beynəlxalq Qılıncoynatma Federasiyası (FIE) yaradıldı, bir il sonra isə ilk rəsmi qaydalar qəbul olundu. 1921-ci ildə, yenə də Parisdə ilk beynəlxalq turnir təşkil olundu ki, sonradan dünya çempionatı statusu qazandı.

Kişilər arasında şpaqada dünya çempionatları 1921-ci ildən, sablyada 1922-ci ildən, rapirada isə 1926-cı ildən keçirilir. 1981-ci ildə Avropa Qılıncoynatma Konfederasiyası ilk Avropa çempionatını təşkil etdi, 1972-ci ildən isə idmançılar Dünya Kuboku uğrunda da mübarizəyə başladılar.

Murad Muxtarov

Bənzər Xəbərlər

“Bakıbaku” redaksiyası tərəfindən tərtib edilib

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Payız aylarının sevilən, lakin hələ də tam dəyəri bilinməyən meyvələrindən biri də innabdı

Ən son

GÜNDƏM

Oktyabrın 1-də Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Bakı Ekspo Mərkəzində XI Bakı Beynəlxalq Kitab

GÜNDƏM

Oktyabrın 1-də Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Bakı Ekspo Mərkəzində XI Bakı Beynəlxalq Kitab
Facebook
X (Twitter)
LinkedIn
Email

Пришлите нам статью

Məqalənizi göndərin