Meşələr, sadəcə təbiətin yaşıllıq pərdəsi deyil. Onlar görünməyən, amma möhtəşəm bir əlaqə sisteminə sahibdir. Torpağın altında gizlənən bu sirli dünyada ağaclar bir-biri ilə danışır, paylaşır və hətta yardımlaşır.
Baki-baku.az xəbər verir ki, alimlərin “Wood Wide Web” adlandırdığı bu şəbəkə təbiətin öz yaratdığı internet kimidir.
Əslində, bu əlaqənin mərkəzində göbələklərin kökləri – “mikoriz” adlanan incə liflər dayanır. Bu liflər ağacların köklərinə bağlanaraq onları bir-birinə toxuyur və bütün meşəni nəhəng bir orqanizm kimi birləşdirir. Hər bir ağac bu sistemin bir nöqtəsidir, hər biri informasiya və resurs ötürə bilir.
Bu “şəbəkə” vasitəsilə ağaclar yalnız su və qida maddələri deyil, həm də siqnallar göndərirlər. Məsələn, günəş işığını daha çox alan, sağlam və yaşlı ağaclar öz kökləri vasitəsilə yaxınlıqdakı gənc fidanlara qida ötürür. Bu, təbiətin səssiz həmrəyliyi, bir növ nəsillərarası dəstəkdir. Əksinə, zərərvericilərin hücumuna məruz qalan və ya xəstələnən ağaclar kömək çağırışı göndərərək qonşularını xəbərdar edirlər. Nəticədə ətrafdakı ağaclar özlərini qorumaq üçün daha çox müdafiə maddəsi istehsal etməyə başlayır.
Alimlərin müşahidələrinə görə, bəzi hallarda bu şəbəkə ana ağacla fidan arasındakı bağlılıq qədər emosional görünür. Bəzən böyük bir ağac ömrünün sonuna yaxın bütün ehtiyatlarını kökləri ilə gənc ağaclara ötürür, sanki yerini onlara təhvil verir.
Bu gizli “internet” bizə göstərir ki, təbiətdə hər şey bir-birinə bağlıdır. Görünməz əlaqələr yalnız informasiya deyil, həm də həyatın davamlılığını daşıyır. İnsanların yaratdığı texnologiyalar hələ yeni ikən, meşələr milyon illərdir öz ünsiyyət sistemini qurub.

Elvin Camalov