Hər şəhərin özünə məxsus gizli xəzinələri var — o məkanlar ki, burada metropolun səsi suyun şırıltısına qarışır, daş binalar isə yaşıl xiyabanlara yol verir. Bu yerlər insanı ilk baxışdan özünə aşiq edir.
Bakı şəhərində belə məkanlardan biri “Şəlalə” parkıdır. O, sanki təbiətlə insan arasında fasiləsiz dialoq məkanıdır. Burada axşamlar çoxmərtəbəli şəlalə işıq tamaşasına çevrilir, çoxillik ağaclar və ekzotik bitkilər isə bu canlı tamaşanın aktyorlarına çevrilir. Bu park yalnız dincəlmək üçün guşə deyil.
Bu, hər addımda yeni bir hekayə açan ilham oazisidir: qədim ardıc ağacından başlayaraq, uzaq ölkələrdən şəhərə gətirilmiş palmalaradək. “Şəlalə” təbiətin gücünü, tarix nəfəsini və paytaxtın unikal cazibəsini özündə birləşdirərək onun əbədiyyən gənc və gözəl qalmasının simvoluna çevrilir.
1975-ci ildə açılmış bu park Lermontov, Mehdi Hüseyn və Niyazi küçələri arasında yerləşir. Ona həm “İçərişəhər” metrosu, həm Dağüstü park, həm də Milli Məclisin binası istiqamətindən yaxınlaşmaq mümkündür. Parkın yerləşdiyi ərazi onun sakinlər və qonaqlar üçün maraqlı məkan olmasını təmin edir. Parkda çoxsaylı ağac və kol bitkiləri əkilib, müasir işıqlandırma sistemi quraşdırılıb, çoxmərtəbəli şəlalənin rəngarəng işıqları isə axşam saatlarında ona xüsusi gözəllik verir.
2008-ci ildə aparılan bərpa işlərindən sonra park yenidən canlandı. Onun əsas simvolu çoxmərtəbəli memarlıq və rəngarəng işıqlandırılan süni şəlalədir. Axşam saatlarında pillələrdən axan mavi işıqlı şəlalə təbiət tamaşasının səhnəsinə çevrilir — burada od və su işıq rəqsi edir.
Parkda nadir bir harmoniya hökm sürür: yaxşı tərtib olunmuş xiyaban təbii yaşıl guşələrlə ahəngdar birləşir. Təpələrin ətəyində zümrüdü çəmənlik, pilləkənlər və terraslar arasında isə daşlar, söyüd ağacları və hava təmizləyən ardıc kolları yerləşir ki, buranın havasını yüngül və təmiz edir.
Parkda küləyin əsdiyi zaman yellənən palmalar da var. Məlumat üçün qeyd etmək lazımdır ki, Bakıya ilk palmalar Əliş Ləmbəranski sayəsində gəlib — Fidel Kastrodan hədiyyə kimi gələn palma isə Fontanlar meydanında əkilib, digərləri isə hələ də “İçərişəhər” metrosu yaxınlığında (əvvəlki adı “Baksovet” idi) dayanır. Metronun yanında olan palmalar isə Afrikadan gələn ekzotik hədiyyələrdir, onların gətirilməsində Bakının meri şəxsən iştirak edib.
Parkdakı ot hər zaman zümrüdü, təzə və parlaqdır. Çəmənlik nisbətən yamaclı ərazidə yayılıb ki, bu da landşaftın təbii görünməsini təmin edir. Park çoxmərtəbəli memarlıq xüsusiyyətinə malikdir. Mərkəzi pilləkənlərdən, Nazirlər Kabinetinin binasının qarşısından başlayaraq süni şəlaləyə möhtəşəm mənzərə açılır. Şəlalə yaşılla örtülmüşdür və şəhərin mərkəzində təbiət guşəsi atmosferi yaradır, Azərbaycanın dağlıq bölgələrinin gözəlliyini əks etdirir və unikal istirahət məkanıdır.
Şəlaləyə yaxınlaşanda o, daha təbii görünür — mavi rəngli kərpiclər axan suyun rəngi ilə ahəngdar görünür, ortasında bir neçə daş blok yerləşir, təmiz və şəffaf su onların arasından süzülür, suyun üzərində isə söyüd ağaclarının boş budaqları uzanır. Parkın əsas aleysi daşlı yol ilə bitir, yolun hər iki tərəfində çoxlu skamyalar və bənzər dizaynda hazırlanmış zibil qutuları yerləşir.
Parkın bütün hissələri çoxsaylı pilləkənlərlə bir-birinə bağlıdır. Bu mərtəbədə də fontan var – su daş baryerindən axır, ağacların budaqları isə xiyaban üzərinə gözəl şəkildə enir. Yaşıl mənzərədə xüsusi fərqlənən kiçik kolun qırmızı giləmeyvələri, onun yanında isə müxtəlif növ kaktuslar yerləşir.
Daha sonra sarı, qırmızı və narıncı yarpaqlı bitkilər gəlir ki, onlar həm payızı, həm də yay hissini əks etdirir və hər bir rəssam üçün ilham mənbəyidir. Hər 2-3 pilləkəndən bir kiçik ağ fənərlər yerləşdirilib — onlar daha çox məşəl təsiri bağışlayır. Xüsusi diqqət çəkən kiçik ağac payalarından hazırlanmış hasarlar da var — onlar bəzəkli hasar kimi görünür. Parkda pilləkənlər ardıcıl olaraq yuxarı qalxır və onların iki tərəfində səliqəli şəkildə zeytun ağacları düzülüb. Daha sonra yeni əkilmiş balaca şam ağacları gəlir, onlar hələ kiçikdirlər, amma artıq sıx və yaşıl görünürlər. Park boyunca hava işıqları yerləşdirilib, binaların fonunda parlaq şəkildə seçilirlər. Daha sonra sıx kolluqlar var — ora girsən, ora itmək olar. Məkan maraqlı şəkildə tərtib olunub: yaşıl bitkilərlə səkə arasındakı sərhəd təsadüfi daşlarla ayrılır. Şübhəsiz, bu park həm Bakı sakinləri, həm də şəhər qonaqları üçün gözəl istirahət yeridir.
“Şəlalə” parkı paytaxtın yalnız yaşıl guşəsi deyil. O, həm də Bakı şəhərinin ruhunu müasir metropolun içində belə qorumaq bacarığını göstərən canlı simvoldur. Burada şəhər gurultusu arasında təbiətin səsini eşitmək, gül və ardıc ətrini duymaq, Azərbaycanın dağ çaylarını xatırladan su şəlaləsini seyr etmək mümkündür. Bu parka ən azı bir dəfə pilləkənləri qalxan hər kəs bilir ki, “Şəlalə” ona xüsusi enerji verir — heç bir şəkil və ya təsvir ötürə bilməyəcək bir enerji. Bu enerji həyat, ilham və harmoniya enerjisidir. Elə məhz bu enerji bu parkı Bakının həqiqi ürəyinə çevirir – ora yenidən və yenidən qayıtmaq istəyirsən.
Hacı Cavadov
