- Siyasi təhlil
- 09:20 01.12.2023
Beynəlxalq həkimlər və elm adamlarının bir qrupu bu yaxınlarda insanın ölümünə yaxın nələrin baş verdiyinə dair təcrübələrin nəticələrini açıqlayıblar.
Alimlər indiyədək toplanmış elmi sübutların nəzərdən keçirilməsinə əsaslanaraq bildiriblər ki, ölüm xatirələrinin əsasən universal görünən bir sıra ümumi meyarları var. Bunlar insanın coğrafi yerindən, mədəni təcrübəsindən və ya digər müəyyənedici demoqrafik xüsusiyyətlərindən asılı olmayaraq çox vaxt oxşardır.
Ümumi meyarlar arasında bədəndən ayrılıq hissi və insanın öldüyünü dərk etməsi, məqsədə doğru hərəkət etmək hissi, həyata baxış, rahatlıq və ya insanın evdə olduğunu düşünməsi, daha sonra həyata qayıtmaq şansının olmasıdır.
Üstəlik, oxşar təcrübələr, yaşa uyğun olsa da, üç və ya daha kiçik yaşlı uşaqlar tərəfindən bildirilmişdir. Alimlər uşaqların yaşının kiçik olması səbəbindən ötürülən bu təcrübələrə xüsusi əhəmiyyət verirlər. Uşaqların erkən yaşda ölümü anlamalarının mədəni gözləntilərlə rənglənməsi çətin, lakin qeyri-mümkün deyildir.
Təbii ki, bu təcrübələrin, böyük əhəmiyyət kəsb etdiyi bəlli deyil. Qeyd etmək lazımdır ki, ölüm prosesində təcrübəyə malik olmaq, tərifinə görə, ölüm prosesi başa çatdıqdan sonra baş verənlər haqqında bizə heç bir şey deyə bilməz.
Alimlər bildirirlər ki, beyin hüceyrələri azalmış qan axınına və oksigenə əvvəllər düşündüyümüzdən daha davamlıdır və ölümdən sonra da əhəmiyyətli bir müddət ərzində fəaliyyətini davam etdirə bilir.