Kolonna amoralizmi

Fransanın Xarici işlər naziri Ketrin Kolonna yenə danışıb. Fikrimizi ifadə etmək tərzimizdən yəqin anladınız ki, heç vaxt düz əməlli söz deməyən xanım Kolonna “ənənəsinə” sadiqdir. Ancaq onun ermənipərəstliyi artıq ənənəlikdən çıxıb. Çünki ənənədə, yəni ənənə sözünün özündə müəyyən mənada, mütərəqqilik var. Tutalım ermənipərəst ola bilərsən, ancaq reallığı görüb istəyərsən ki, həmin məqsəd gerçəkliklə uzlaşsın. Xanım Kolonna üçün ermənipərəstlik ampluadır, həyat tərzidir, varlıq düsturudur. Ola bilər ki, gecələr də üzərində Ermənistanın olmayan dövlətçiliyinin təsviri yer almış balışı qucaqlayıb yatır. Hər şey mümkündür... 

Əlqərəz, Fransanın baş diplomatı ölkəsindəki səfirlərin konfransında, necə deyərlər, ağzını açıb, gözünü yumub. Əl­bəttə, o, əvvəlcə pozitiv görünməyə ça­lışıb. Daha doğrusu, ölkəsini mütərəqqi obrazda qələmə vermək istəyib. K.Ko­lonna bildirib ki, Fransa Ermənistan və Azərbaycan arasında ədalətli və davamlı sülhün bərqərar olması üçün səfərbərdir. Nə gözəl! Bəyənilsin, alqışlansın... 

Ardınca isə deyir ki, sülh sərhədlərin demarkasiyasına imkan verəcək. Belə çıxır ki, əvvəl sülh müqaviləsi olacaq, sonra qeyd etdiyi proses. Olsun! Hər­çənd, Azərbaycan–Ermənistan sərhəd­lərinin demarkasiyası və delimitasiyası­nın sülh müqaviləsinin imzalanmasına aparan yolla paralelliyi daha münasibdir. İrəvanın qeyri-konstruktivliyi səbəbindən bu yolda, demək olar, heç bir addım atıl­mır. Hər bir halda, Fransa XİN başçısı­nın bu mövqeyini də məqbul sayaq. An­caq xanım Kolonnanın sülhün “Qarabağ xalqının” hüquqlarına, mədəniyyətinə və tarixinə hörmətlə yanaşma əsasında ya­ranmalı olduğunu bildirməsi absurddur. 

Göründüyü kimi, Fransanın baş dip­lomatı Bakı–İrəvan sülh razılaşmasına Qarabağ erməniləri ilə bağlı müddəa daxil etmək fikrini yenidən ortaya atır ki, bu, əsla yolverilməzdir və Azərbaycanın mövqeyinə ziddir. Ölkəmizin rəsmiləri, ən əsası isə Prezident İlham Əliyev dəfələr­lə bildirib ki, Bakı Qarabağın erməni əhalisini ölkə vətəndaşı kimi görür və onun hüquq və azadlığının təminatında yeganə istinadgah Azərbaycan qanunve­riciliyi və tərəfdar çıxdığımız beynəlxalq sənədlərdir. Yəni, heç bir halda Qarabağ ermənilərinə dair məsələ ayrı kontekstdə təqdim oluna bilməz. 

Kolonnanın fikirləri Ermənistan rəh­bərliyinin hazırkı mövqeyini müdafiə etməkdən, daha dəqiq desək, möhkəm­ləndirməkdən başqa bir şey deyil. Digər tərəfdən, Fransa XİN rəhbərinin dedikləri baş nazir Nikol Paşinyan administrasiya­sını illüziya bataqlığına yuvarlayan dü­şüncədir. Belə görünür ki, Paris İrəvanı reallıqlardan kənar tutmaqda israrlıdır. Bu məntiqin hansı vəziyyəti doğuracağı isə məlumdur... 

O da məlumdur ki, Azərbaycan iqti­darı Qarabağ mövzusunda spekulyativ perspektiv vəd edən baxışları beşiyində­cə boğur və boğacaq. Çünki ölkəmiz er­məni xislətinə çox yaxşı bələddir. Erməni xisləti Qarabağ ermənilərinə hansısa imtiyazın tanınmasını separatizmin da­vamlılığı, gələcəkdə Azərbaycan torpaq­larının işğalı baxımından motivasiya kimi təsəvvürə gətirir. Yəni, illüziyanın azacıq özünə yer alması son dərəcə təhlükəlidir. Özü də yalnız bizə deyil, bütövlükdə, Cə­nubi Qafqaz regionu üçün. 

Xanım Kolonna dedikləri ilə kifayət­lənməyərək, ölkəmizə ünvanlanmış itti­hamlar da yağdırıb. Deməli, bu qənaətə gəlirik ki, XİN rəhbəri Fransanın Azərbay­can-Ermənistan münasibətlərindəki, belə demək mümkünsə, qeyri-leqal tənzim­ləmə funksiyasından danışarkən, söhbəti Bakının həmin missiyaya zidd davrandı­ğını vurğulamaq üzərinə gətirmək istəyir­miş. Təsəvvür edin, o, fikrini Fransadakı xarici ölkə səfirləri ilə görüşdə dilə gətirir. Bu isə o deməkdir ki, məqsədi Azərbay­canı həmin ölkələrin gözündən salmaq­dır. 

Başqa sözlə desək, Kolonna yara­mazlığa baş vurur. Yaramazlığın kulimi­nasiya anı isə Fransa XİN rəhbərinin bu sözləridir: Azərbaycanın Qarabağdan er­mənilərin kütləvi mühacirətinə səbəb olan “boğma strategiyası” qanunsuzdur. Onun dediklərində daha bir sərsəm məqam var ki, bunu yazının sonunda diqqətə çatdı­racağıq. İpucu verək ki, üzərində geniş dayanacağımız həmin məqam sərlövhə­mizdə əksini tapıb. 

Hələlik isə bildirək ki, Kolonnanın “bomba strategiyası” ifadəsi Fransanın dövlət miqyasında apardığı anti-Azərbay­can siyasətindəki yeni “çalardır”. Deməli, Bakı Qarabağda “bomba” qoyur ki, ermə­nilər orada yaşaya bilməsinlər. Hər hal­da, Kolonnanın dediklərinin başqa yozu­mu yoxdur. Hesab etmirik ki, Fransanın baş diplomatı erməni separatçılarının və onları dəstəkləyən Ermənistan hakimiy­yətinin Qarabağda qoyduqları gerçək bombalardan xəbərsizdir. Hər şeyi çox gözəl bilir. Həmin bombalar nəticəsində neçə-neçə azərbaycanlının həyatını itir­diyindən də məlumatlıdır. Ancaq “amplu­asına” sadiqdir...

Nəhayət, sonda diqqətə çatdırmağı vəd etdiyimiz məqamdan söz açaq. Xa­nım Kolonna anti-Azərbaycan ritorikasına toxunarkən, deyəsən, bütün normaları aşır. Bəlkə indiyədək aşmırdı, “qırmızı xətləri” qoruyurdu, amma, bu dəfə onları tam kənara atır. O deyir ki, Azərbaycan ermənilərin Qarabağı tərk etmələrinə şə­rait yaradan siyasət reallaşdırmaqla, Bey­nəlxalq Ədalət Məhkəməsinin qərarına əhəmiyyətsiz yanaşır və bu siyasət amo­raldır. Düz anladınız, məhz amoral və bu fikri dilə gətirən Fransanın XİN rəhbəridir. 

Arayış üçün bildirək ki, amoralizm mənəvi tələblərə əməl etməmək, əx­laqsızlıq və pozğunluqdur. Birincisi, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin sırf Qarabağ ermənilərinin bölgədən uzaq­laşmasının, hətta uzaqlaşdırılmasının yolverilməzliyinə dair qərarı yoxdur. İkin­cisi, onlar özləri ərazini tərk edirlər. Çünki həm qeyri-müəyyənlikdən beziblər, həm də Qarabağdakı separatçı rejimin zül­mündən qurtulmaq istəyirlər. Qarabağ erməniləri onu da görürlər ki, Fransa­nın dəstək verdiyi rejimin mövcudluğu, ümumən, həyatlarını zəhərə döndərir. Azərbaycan prinsipial və haqlı mövqeyin­dən geri çəkilmir. 

Başqa bir yandan, bölgənin erməni əhalisinin Qarabağdan köçünün daha bir səbəbi həmin əhalinin özündə separatçı rejimi yox etmək əzmini tapmamasıdır. Bu, heç də yaxşı hal olmasa da, anlaşı­landır. Sadə məntiq var: İnsan dünyaya br dəfə gəlir və istəyir ki, rahat yaşasın. 

Bəli, insanların rahat yaşayışına im­kan verməmək, beynəlxalq hüquqa zidd fikirləri gündəmə gətirmək əxlasızlıq və pozğunluqdur. İndiki halda Kolonna, siya­si pozğunluq və əxlaqsızlıqla məşğuldur. O səbəbdən ki, Fransanın ölkəmizin əra­zi bütövlüyünü tanıdığını unudur. Unudur ki, Azərbaycanın ərazilərinə ermənilərin yaşadığı Qarabağ da daxildir. Xanım Ko­lonna, eyni zamanda, ona görə amoral­dır ki, Bakının bölgədəki erməni əhaliyə öz vətəndaşı kimi yanaşmaq istəməsini saya salmır, Cənubi Qafqazdakı erməni avantürasına “züy tutur”. 

Ə.RÜSTƏMOV